یکی از کارهایی که افراد برای وزن کمکردن در رژیم لاغری سریع انجام میدهند، حذف برنج و نان است. باور بسیاری از مردم نان و برنج را در دسته مواد غذایی چاقکننده قرار میدهد. بهطورکلی مواد نشاستهدار حتی سیبزمینی و ماکارونی هم در رژیم لاغری اشتباه حذف میشود. بسیاری از مردم برای حذف کامل کربوهیدرات، به گرفتن رژیم کتوژنیک مشغول میشوند. اما آیا این روش برای کاهش وزن روش مناسبی است؟ در این مقاله به عوارض حذف نان و برنج در رژیم لاغری میپردازیم و تأثیرات آن بر بدن را بررسی میکنیم. با ما همراه باشید.
آیا نخوردن نان و برنج باعث لاغری میشود؟
یکی از موادی که بدن به آن نیاز دارد، کربوهیدرات است. کربوهیدرات هم بهصورت ساده و هم بهصورت پیچیده یافت میشود. کربوهیدرات ساده در موادی مثل برنج و ماکارونی و نان هستند. کربوهیدرات پیچیده در سبوس، انواع جوانهها و بلغور وجود دارد. حذف کامل کربوهیدرات به معنای حذف بخش زیادی از مواد موردنیاز بدن است. لاغرشدن با رژیم لاغری ای که در آن نان و برنج حذف میشوند ممکن است، اما بدون هزینه نیست. در واقع این روش کاهش وزن سالم نیست و باعث میشود بدن کمبود پیدا کند. برخی از این عوارض را با شرحی مختصر در ادامه توضیح میدهیم.
1-احساس ضعف زیاد با این رژیم لاغری
رژیم لاغری عاری از کربوهیدرات باعث میشود همیشه احساس ضعف و خستگی داشته باشید. این رژیم میتواند باعث اختلال در زندگی روزمره شما باشد. دلیل این احساس خستگی نرسیدن ویتامین B به بدن است. علاوه بر ویتامین B کربوهیدراتها منبع منیزیم هم هستند که نبود آن باعث احساس گرفتگی در بدن میشود.
2-ریزش مو در رژیم لاغری عاری از کربوهیدرات
مو از مهمترین عوامل زیبایی انسان است. سلامت مو نشان میدهد که درون بدن شما سالم است. نخوردن نان و برنج باعث ریزش مو میشود. وجود چینوچروک در صورت و کاهش شادابی پوست از عوارض دیگر نخوردن نان و برنج است.
امروزه جراحی لاغری یکی از راهکارهای لاغری است که حتی برای کنترل قندخون هم از این عمل استفاده می کنند. دکتر عبدالله زندی متخصص و جراح چاقی با بیش از 20 سال تجربه در این زمینه فعالیت دارد که می توانید برای مشاوره و درمان چاقی در تهران به ایشان مراجعه فرمایید.
3-ازدستدادن آب بدن بهجای چربی
بسیاری از افراد سعی میکنند مصرف پروتئین خود را بالا ببرند و کربوهیدرات را کاملاً حذف کنند. بسیاری از این افراد لاغر میشوند؛ اما وزن آنها بلافاصله یا با گذشت مدت کمی برمیگردد. دلیل این بازگشت این است که بهجای چربی، آب بدنشان ازدسترفته است.
4-یبوست؛ مادر بیماریها
برخی از رژیمهای لاغری که کربوهیدرات را بهطورکلی حذف میکنند، اجازهی خوردن میوه و سبزیجات را هم به شما نمیدهند. این رژیم لاغری با حذف فیبر موردنیاز بدن باعث یبوست میشود. یبوست خود به مادر بیماریها معروف است و عوارض متعددی با ابتلا به آن در انتظار فرد است. برای درمان یبوست بیشتر بخوانید.
5-فشار روی کلیهها با رژیم بدون نان
همانطور که بالاتر گفتیم بسیاری از افراد در رژیمهای بدون کربوهیدرات آب بدن خود را از دست میدهند. فیبر بدن بهخاطر ممنوعیت مصرف سبزیجات و میوه تأمین نمیشود. به دلیل تأمیننشدن فیبر و بروز یبوست، برخی از افراد مصرف آب خود را بالا میبرند. در این شرایط این دو عامل روی کلیهها فشار میآورند و در طولانیمدت باعث بروز نارسایی در این عضو حیاتی میشوند.
6-احساس سرمای شدید
با عدم مصرف کربوهیدرات بدن شما ابتدا حالتی مثل آنفولانزا را تجربه خواهد کرد. به دلیل نرسیدن مواد غذایی و کاهش قند خون، در بدن خود احساس سرما میکنید. این مقدار در برخی از افراد بهقدری بالا است که باعث لرزش میشود. هر چقدر دمای اتاقی که در آن هستید را بالاتر ببرید فایدهای ندارد؛ زیرا سرما به دلیل کمبود مواد اولیه در بدن شماست.
7-نقص در عملکرد مغز با رژیم لاغری بدون برنج
غذای مغز قند است. مغز برای عملکرد مناسب به گلوکز نیاز دارد. در رژیمهای بدون نان و برنج شما منبع مهمی از قند را بهطورکلی قطع میکنید. برخی از رژیمهای بدون نان و برنج مثل کتوژنیک خوردن میوهها را نیز برای شما ممنوع میکنند. در این حالت متوجه میشوید که کمبود توجه و اختلال حواس دارید. حتی ممکن است نتوانید کلمات را بهخوبی پیدا کنید و برای گفتن آن چه در ذهن دارید، زحمت زیادی بکشید.
8-اختلالات خلقی با این رژیم لاغری
در رژیم لاغری کم کربوهیدرات افراد بیحوصله و پرخاشگر میشوند. تپش قلب که گاهی در افراد بهسرعت رخ میدهد باعث نگرانی آنها میشود. سردردهای شدید که در اثر کمبود قند خون بدن به وجود میآید از دیگر دلایل کجخلقی در اثر این رژیم است.
جایگزین نان و برنج در رژیم لاغری
حذف کامل نان و برنج در رژیم لاغری کاملاً اشتباه است، اما باید بدانید که مصرف زیاد آن نیز مجاز نیست. اکثر خانوادههای ایرانی به مقدار زیادی برنج و نان مصرف میکنند. کربوهیدرات باید بین 25 تا 30 درصد از غذای روزانهی شما را تشکیل دهد. البته این مقدار بهصورت دقیق بر اساس وزن و جنسیت و شرایط بدنی متغیر است، اما بهعنوان یک معیار کلی، یکچهارم بشقاب غذایی معیار مناسبی است.
خوردن کربوهیدراتهای ساده یا تصفیه شده مثل برنج و نان سفید، باعث چاقی میشوند. این غذاها قند زیادی در خون آزاد میکنند و کالری بالایی نیز دارند. برای لاغری بیشتر میتوانید نان غلات و برنج قهوهای یا ماکارونی با آرد کامل را جایگزین نان و برنج ساده کنید. شاخص گلایسمی این کربوهیدراتهای پیچیده پایینتر است و قند کمی در خون آزاد میکند. خاصیت دیگر این مواد فیبر بالاست که منجر به بهبود عملکرد سیستم گوارشی میشود.
یکی دیگر از روشهای تأمین کربوهیدرات بدن استفاده از سبزیجات است. سبزیجات در کنار فیبر زیاد خود منبع کربوهیدرات مفید هم هستند. شاخص گلایسمی این مواد نیز پایین است و موجب بالارفتن یکمرتبهی قند خون نمیشوند. البته نمیتوان تمام کربوهیدرات خود را از سبزیجات تأمین کرد؛ زیرا دستگاه گوارش دچار مشکل میشود. میتوان مقدار نان و برنج را کم کرد و کربوهیدرات کاهشیافتهی لازم را از طریق موادی مثل سبزیجات و سالاد تأمین کرد.
جمعبندی رژیم لاغری بدون نان و برنج
کربوهیدراتها از موادی هستند که بدن برای تأمین ویتامینها و مواد مغذی خود به آنها نیاز دارد. حذف کربوهیدراتها به طور کامل از رژیم غذایی تصمیم نادرستی است. بسیاری از وزنی که با رژیم حذف کربوهیدرات کم میشود به دلیل از دستدادن آب بدن است. حذف کامل کربوهیدرات میتواند عوارضی مثل فشار روی کلیهها، ریزش مو، بدخلقی و چین و چروک روی پوست داشته باشد. برای کاهش وزن میتوانید مقدار کربوهیدرات را کم کنید؛ اما نباید کاملاً حذف کنید. هرچه میزان شاخص گلایسمی کربوهیدراتی که مصرف میکنید کمتر باشد، لاغری بهتر صورت میگیرد. نان غلات و برنج قهوهای از جمله این مواد هستند. استفاده از کربوهیدراتهای پیچیده و یا تأمین بخشی از کربوهیدرات از سبزیجات و سالاد، میتواند راهحلی جایگزین حذف نان و برنج باشد.