درمان قطعی دیابت نوع 2 با عمل جراحی لاغری از شایعه تا واقعیت!

بسیاری از مردم نمی‌دانند که دیابت نوع 2 می‌تواند معکوس شود. تغییرات سبک زندگی، مانند رژیم غذایی و ورزش می‌توانند راهی برای مدیریت بیماری پیش پای شما قرار دهد، اما همیشه برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری و به وجود آمدن سایر عوارض جدی مرتبط با سلامت کافی نیستند. در این شرایط، جراحی لاغری ممکن است راه حلی برای برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 باشد. البته این به معنای یک درمان کامل نیست، اما به شکل بسیار موثری دیابت را معکوس کرده و وابستگی بیمار به داروها را کاهش می‌دهد.

اضافه وزن اغلب نقش مهمی در ایجاد دیابت نوع 2 ایفا می‌کند، زیرا هر دو بیماری ناشی از مشکلات متابولیسم هستند. این بدان معناست که کاهش وزن اغلب می‌تواند به بهبود دیابت نوع 2 کمک کند، به خصوص اگر قابل توجه باشد.

جراحی لاغری می‌تواند ابزار موثری برای تحقق این هدف باشد. اگر دیابت نوع 2 دارید و به دنبال جراحی کاهش وزن هستید، یا می‌خواهید در مورد این‌که چطور این جراحی به کنترل دیابت شما کمک می‌کند بیشتر بدانید، در این مقاله همراه ما باشید.

جراحی لاغری دقیقاً چگونه به درمان دیابت نوع 2 کمک می‌کند؟

دیابت نوع 2 زمانی رخ می‌دهد که بدن فرد در برابر انسولین، هورمونی که سطح قند خون را کنترل می‌کند، مقاوم می‌شود. هنگامی که بدن در برابر انسولین مقاومت می‌کند، قند در داخل خون باقی مانده و وارد سلول‌ها نمی‌شود که خود می‌تواند منجر به افزایش خطر بیماری قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه و حتی نابینایی شود.

جراحی کاهش وزن، دیابت نوع 2 را به دو روش مهم درمان می‌کند:

1. به افراد کمک می‌کند تا با کاهش مصرف غذا و کاهش کالری‌هایی که بدن می‌تواند جذب کند، به شاخص توده بدنی سالم دست یابند. این به تنهایی می‌تواند مقاومت فرد به انسولین را کاهش دهد و کنترل قند خون را آسان‌تر کند.
2. باعث ایجاد تغییراتی در هورمون‌های دستگاه گوارش می‌شود که متابولیسم سالم‌تر و سطح قند خون پایدارتر را به وجود می‌آورند.

در این ارتباط، نشان داده شده است که جراحی کاهش وزن باعث کاهش تولید «گرلین» در بدن می‌شود، هورمونی که از دستگاه گوارش ترشح شده و اشتها را زیاد ‌می‌کند. در عین حال، جراحی باعث افزایش تولید هورمون هایی مانند GLP-1 می‌شود که تأثیر مثبتی بر تولید انسولین دارند. با تولید انسولین بیشتر، بدن بهتر می‌تواند قند خون را به سلول‌ها منتقل کند تا از آن برای انرژی استفاده شود. پس قند خون پایین آمده و عوارض ناشی از آن معکوس می‌شوند.

این تغییرات می‌تواند بلافاصله پس از جراحی شروع شود، تا جایی که بسیاری از بیماران می‌توانند در چند هفته اول دوز داروهای دیابت خود را کاهش دهند. در عرض 2 سال، اکثر آنها بهبود می‌یابند و دیگر نیازی به مصرف هیچ دارویی ندارند.

هنگامی که علائم دیابت بیماران کنترل می‌شود، وضعیت سلامتی آنها از راه‌های دیگری نیز بهبود می‌یابد. خطر ابتلا به عوارضی مانند حمله قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه کاهش می‌یابد و مشکلاتی مانند آپنه خواب و بیماری کبد چرب نیز اغلب بهتر می‌شوند.

آیا جراحی لاغری یک درمان دائمی برای دیابت نوع 2 است؟

همان‌طور که اشاره کردیم، جراحی کاهش وزن تاثیر قابل توجهی در بهبود دیابت نوع 2 بیمار دارد. این بدان معنا نیست که دیابت آنها درمان شده است، بلکه به این معناست که تا حدی کنترل می‌شود که دیگر نیازی به مصرف دارو برای تثبیت سطح قند خون ندارند. با این حال، علائم آنها ممکن است عود کند و اگر بیمار دوباره وزن از دست داده را به دست آورد، ممکن است نیاز به دارو باشد.

در برخی موارد، ممکن است دیابت نوع 2 به‌طور کامل برطرف شود. این احتمال بیشتر برای کسانی است که کمتر از 5 سال پیش به دیابت مبتلا شده‌اند و قبل از جراحی از داروهای قند خون استفاده نمی‌کردند.

چه گزینه‌های برای جراحی کاهش وزن در دسترس است؟

به‌طور معمول از دو روش برای جراحی کاهش وزن بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 استفاده می‌شود:

1. بای پس معده: این جراحی اندازه معده را کاهش می‌دهد و مسیر دستگاه گوارش را تغییر می‌دهد، به‌طوری که غذا بیشترِ معده و بخشی از روده کوچک را دور می‌زند و تعداد کالری‌هایی را که بدن می‌تواند جذب کند کاهش می‌دهد.
2. عمل اسلیو یا آستین معده: در این عمل بخشی از معده برداشته شده و این ارگان کوچک‌تر و باریک‌تر می‌شود (شبیه آستین لباس). اسلیو معده می‌تواند تولید هورمون‌های افزایش دهنده اشتها را در بدن کاهش دهد.

هر دو جراحی لاغری بای پس معده و اسلیو معده برای درمان دیابت نوع 2 بسیار موثر هستند و می‌توانند منجر به کاهش وزن قابل توجهی شوند. مزایا و خطراتی برای هر دو جراحی وجود دارد که سبب می‌شود برای هر فردی یکی از این جراحی‌ها ترجیح داده شود. پزشک شما معمولا پس از بررسی وضعیت سلامتی و شرایط دیگر، درباره نوع جراحی لاغری که باید انجام دهید، تصمیم می‌گیرد.

جراحی لاغری نه تنها بر دیابت نوع 2 تاثیر می گذارد بلکه بر تمام بیماری های ناشی از چاقی تاثیر میگذازد از جمله: اختلالات اسکلتی عضلانی مانند آرتروز و برخی سرطان‌ها (آندومتر، سینه و روده بزرگ) و بیماری‌های قلبی‌عروقی (عمدتاً بیماری قلبی و سکته مغزی)

چه کسانی باید جراحی لاغری را انجام دهند؟

یکی از عوامل اصلی برای تعیین این‌که آیا بیمار کاندید مناسبی برای جراحی کاهش وزن است یا خیر، BMI است. کسانی که BMI 40 یا بیشتر دارند مناسب هستند.

با این حال شواهد نشان می‌دهد که عمل معده برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که  BMI 35  یا بیشتر دارند نیز مفید است، به خصوص اگر دیابت بیمار به خوبی کنترل نشده باشد.

همچنین افرادی که انواع روش‌های کاهش وزن مثل رژیم غذایی و ورزش را امتحان کرده‌اند و نتیجه‌ای نگرفته‌اند، می‌توانند جراحی را به عنوان یک روش موثر برای کاهش وزن در نظر بگیرند.

اگر می‌خواهید شاخص توده بدنی یا همان BMI خود را محاسبه کنید تا ببینید آیا برای انجام عمل لاغری کاندید خوبی هستید یا نه، می‌توانید وزن خود را به کیلوگرم بر قد خود به متر، که آن را به توان دو رسانیده‌اید، تقسیم کنید.

زندگی بعد از جراحی

بلافاصله پس از عمل، شما تحت رژیم غذایی مایع یا نرم قرار می‌گیرید. به تدریج به سمت یک رژیم غذایی متعادل می‌روید که باید تا آخر عمر از آن استفاده کنید. احتمالاً باید مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی نیز مصرف کنید.

پس از بهبودی به شما توصیه می‌شود که یک برنامه ورزشی مناسب را برای بقیه عمر خود دنبال کنید. همچنین لازم است به طور مرتب پزشک خود را ببنیند تا ارزیابی‌های لازم در مورد شما انجام شود.

سخن آخر

جراحی لاغری یک روش مناسب برای معکوس کردن دیابت نوع 2 در افراد چاق است. با استفاده از این روش دیابت تا حد زیادی کنترل شده و نیاز به مصرف دارو تعدیل و یا قطع می‌شود. با این حال باید در نظر بگیرید که در اکثر مواقع دیابت نوع 2 به‌طور کامل درمان نمی‌شود، بلکه به طور موثری تحت کنترل قرار می‌گیرد.