سرطان معده یکی از بیماری‌های شایع دستگاه گوارش است که هر ساله هزاران نفر در سراسر دنیا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تشخیص به موقع این بیماری می‌تواند به روند درمان کمک کند. اما سرطان معده چیست؟ چه علائم هشداردهنده‌ای دارد؟ و آیا اصلاً این بیماری قابل درمان است؟ در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا پاسخ سوالات خود را بیابید.
سرطان معده چیست؟
قبل از این‌که بگوئیم سرطان معده چیست لازم است کمی در مورد خود معده بدانیم. معده یکی از اجزای دستگاه گوارش است که در قسمت فوقانی شکم، درست زیر دنده‌ها قرار گرفته است. غذایی که می‌خوریم پس از عبور از مری وارد معده شده و در این قسمت به کمک شیره گوارشی، که مایعی اسیدی و رقیق است، تجزیه شده و در فرایند هضم قرار می‌گیرد. ادامه فرایند هضم در روده کوچک و بزرگ اتفاق می‌افتد.
در مورد بیماری های معده بیشتر بدانید
سرطان معده زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های پوشش داخلی معده به صورت غیرعادی رشد می‌کنند و باعث تشکیل توده در معده می‌شوند. سرطان معده به طور تدریجی سلول‌ها را در دیواره داخلی معده تحت تأثیر قرار می‌دهد و در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع می‌تواند به مراحل پیشرفته‌تر گسترش یابد. این بیماری حتی ممکن است به سایر اندام‌های بدن (متاستاز) مانند غدد لنفاوی، کبد، ریه‌ها، استخوان و دیواره شکم نفوذ کرده و آن‌ها را نیز درگیر نماید و باعث بروز خطرات جدی در سلامتی فرد شود.
علت سرطان معده چیست؟
علت دقیق سرطان معده مشخص نیست و هر کسی ممکن است دچار این بیماری شود. با این حال، عواملی وجود دارد که احتمال بروز سرطان معده را افزایش می‌دهد. این عوامل شامل موارد زیر است:
- عفونت باکتریایی معده (pylori)
- رفلاکس معده
- چاقی
- پولیپ معده
- سیگار کشیدن
- سابقه خانوادگی (ژنتیک)
- رژیم غذایی نادرست (پرنمک و عاری از میوه و سبزیجات)
- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض موادی مانند لاستیک، ذغال سنگ و اشعه‌ها
علاوه بر این، بر اساس آمارها مردان حدود دو برابر بیشتر از زنان در خطر ابتلا به سرطان معده هستند.
علائم و نشانه های سرطان معده
معمولاً سرطان معده در ابتدا علائم خاصی ندارد و به همین دلیل تشخیص آن در مراحل اولیه سخت است. در بیشتر مواقع علائم زمانی شروع می‌شوند که بیماری گسترش یافته است.
برخی از نشانه‌های سرطان معده در مراحل اولیه شامل موارد زیر است:
- سوء هاضمه و ناراحتی معده
- احساس نفخ بعد از خوردن غذا
- حالت تهوع
- از دست دادن اشتها
- سوزش سر دل
وقتی سرطان معده گسترش پیدا می‌کند و وخیم‌تر می‌شود، علاوه بر موارد بالا، علائم زیر نیز در فرد بروز می‌کند:
- خون در مدفوع
- استفراغ
- کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل
- دل درد
- یرقان (زردی چشم و پوست)
- آسیت (تجمع مایع در فضای شکم)
- مشکل در بلع
البته این موارد ممکن است به دلایل دیگری غیر از سرطان معده در فرد بروز کند؛ به همین دلیل در صورتی که هر یک از علائم بالا را دارید حتماً با پزشک خود مطرح کنید. پزشک ممکن است از شما درباره علائم، زمان شروع آن‌ها و مدت زمانی که این علائم را دارید بپرسد. در صورتی که مبتلا به سرطان معده باشید، نادیده گرفتن این نشانه‌ها می‌تواند عواقب بدی به همراه داشته باشد و درمان را سخت‌تر و پیچیده‌تر کند.
به یاد داشته باشید که داشتن رژیم غذایی مناسب، ترک سیگار، کاهش مصرف نمک و حفظ و داشتن وزن متعادل خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش می‌دهد.
یکی از روش‌های کاهش وزن انجام جراحی لاغری است . در این زمینه می‌توانید به بهترین جراح چاقی در تهران مراجعه کنید
راه‌های تشخیص سرطان معده
در صورتی که هر یک از علائم بالا را داشتید به پزشک مراجعه کنید. باز هم می‌گوییم، شاید علائم شما ربطی به سرطان معده نداشته باشد، ولی مراجعه به موقع به پزشک در درمان بیماری بسیار موثر است.
پس از مراجعه به پزشک ابتدا شرح حال بیمار پرسیده می‌شود: علائم و مدت زمان تداوم علائم. سپس معاینات فیزیکی برای بررسی هر گونه مسئله غیرعادی در قسمت شکم انجام می‌شود. آزمایش مدفوع به منظور بررسی خون در مدفوع و آزمایش خون اولیه برای بررسی آنمی یا کم خونی که می‌تواند دال بر خونریزی معده باشد انجام می‌شود.
بر اساس نتایج حاصل از این بررسی‌های اولیه، پزشک ممکن است آزمایشات دیگری برای اطمینان و انتخاب روش درمان به شما توصیه کند:
- آندوسکوپی به همراه بیوپسی (نمونه‌برداری): برای دیدن مری، معده و دوازدهه و مشاهده هر گونه نشانه غیرعادی در این قسمت‌ها. در صورت مشاهده کوچکترین نشانه‌ای، نمونه برداری از بافت برای بررسی‌های بیشتر انجام می‌شود.
- تصویربرداری باریم سوالو: این روش در واقع تصویربرداری با اشعه ایکس به همراه بلع باریم برای مشاهده مری و معده است. بیمار مایعی حاوی باریم می‌نوشد و پس از آن تصویربرداری انجام می‌شود.
- سی تی اسکن
- تست تومور مارکرها یا بیومارکرها: روشی است برای بررسی ژن‌ها، پروتئین‌ها و دیگر موادی که اطلاعاتی در رابطه با سرطان می‌دهند.
اگر پزشک تشخیص دهد که شما مبتلا به سرطان معده هستید، ممکن است آزمایشات دیگری برای تشخیص پیشرفت و مرحله بیماری برای شما تجویز کند:
- آندوسکوپی اولتراسوند یا اندوسونوگرافی
- پت سی تی اسکن
- ام آر آی
- لاپاراسکوپی
با استفاده از این روش‌ها پزشک بررسی می‌کند که آیا ارگان‌های دیگری از بدن شما نیز درگیر بیماری شده‌اند یا خیر و سرطان چقدر پیشرفت کرده است. با استفاده از تمامی نتایج به دست آمده از راه‌های تشخیص سرطان، پزشک در مورد روش درمان موثر می‌تواند تصمیم بگیرد.
کلام پایانی
سرطان معده پنجمین سرطان شایع در سراسر جهان است. با این‌که علت دقیق سرطان معده مشخص نیست، ولی داشتن سبک زندگی سالم و رژیم غذایی مناسب کمک می‌کند تا خطر ابتلا به آن کاهش یابد. نکته‌ای که در این بیماری‌ها حائز اهمیت است، مراجعه به موقع به پزشک متخصص است. در صورت بروز هر گونه علائمی حتماً آن را با پزشک خود مطرح کنید. داشتن روحیه در این بیماری‌ها باعث می‌شود که روند درمان بهتر طی شود.
