اضافه وزن و چاقی چیزی است که هیچ کس دوست ندارد به آن مبتلا شود. وزن بالا علاوه بر دور شدن از تناسب اندام و به وجود آمدن مشکلات زیبایی، اعتماد به نفس را از ما می گیرد. به همین دلیل افرادی که دارای اضافه وزن هستند به هر دری می زنند و هر رژیم لاغری سریع را امتحان می کنند تا به سرعت به وزن دلخواه خود برسند. معمولا این روش ها سالم نیستند و شاید کمی از اضافه وزن بکاهند، اما بر سایر مشکلات می افزایند. یکی از این روش های اشتباه لاغری خوردن قرص متفورمین است. در این مقاله قصد داریم شما را با این روش لاغری آشنا و در مورد مزایا و معایبش صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
متفورمین چیست و چرا باعث لاغری می شود؟
قرص متفورمین در واقع قرصی است که برای کنترل قند خون در بیمارانی که به بیماری دیابت نوع دوم مبتلا هستند استفاده می شود. این دارو از دهه نود میلادی به عنوان دارویی برای کنترل دیابت به کار می رود. امروزه برخی از پزشکان زنان و زایمان متفورمین را برای زنان مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک نیز تجویز می کنند. متفورمین با تحریک تخمدان ها سبب تخمک گذاری بهتر برای بارداری و درمان پلی کیستیک می شود. با این حال سازمان جهانی غذا و دارو، کاربردی به جز کنترل قند خون را برای تخمدان پلی کیستیک تایید نکرده است.
برخی از افراد اعلام کرده اند که با مصرف قرص متفورمین توانسته اند وزن خود را کم کنند. آن ها این روش را به بقیه نیز توصیه می کنند. لازم است بدانیم مصرف این قرص برای رژیم لاغری اصلا توصیه نمی شود. تحقیقات نشان داده در واقع همزمانی کاهش وزن زیاد و مصرف قرص متفورمین در بسیاری از موارد تصادفی بوده است. با این حال خوب است بدانیم چه مکانیزمی باعث لاغرشدن افرادی که این قرص را مصرف می کنند می شود. در ادامه به این موضوع می پردازیم.
همانطور که گفتیم کارکرد اصلی این قرص کنترل قند خون است. متفورمین باعث می شود انسولینی که در خون وجود دارد و مصرف نشده است، توسط سلول های پانکراس مصرف شده و مابقی آن نیز دفع شود. کار دیگری که متفورمین انجام می دهد اثرگذاری روی آنزیم های روده است. تاثیری که متفورمین روی این آنزیم ها می گذارد موجب مصرف بیشتر چربی ها و در نتیجه لاغر شدن مصرف کننده می شود. عقیده ی برخی متفاوت است و بیان می کنند قرص متفورمین سبب کاهش اشتها و نخوردن غذا می شود. این عدم میل به مواد غذایی دلیل کاهش وزن افراد مصرف کننده متفورمین است.
بیشتر بخوانید: ریزش مو و رژیم لاغری
آیا مصرف متفورمین در رژیم لاغری مفید است؟
علیرغم تبلیغ زیاد، تحقیقات ثابت کرده است که کاهش وزن با متفورمین حداقل دو سال طول می کشد! اگرچه این میزان در هر فرد متفاوت است. میانگین کاهش وزنی که با مصرف قرص متفورمین گزارش شده است بین 2 تا 4 کیلوگرم می باشد. این مقدار کاهش وزن به راحتی با رژیم های عادی به دست می آید و نیازی ندارید به مصرف قرص روی بیاورید. معضل بعدی آن است که وزن کم شده یا حداقل میزان زیادی از آن پس از قطع قرص متفورمین به بدن باز می گردد. با این تفاسیر به جای لاغری با متفورمین بهتر است به رژیم لاغری و سبک زندگی سالم برگردید.
بیشتر بخوانید: با انواع عمل معده (اسلیو معده و بای پس معده) آشنا شوید
آیا استفاده از متفورمین به جای رژیم لاغری ضرر دارد؟
مصرف قرص متفورمین به خودی خود دارای عوارضی است. حال اگر بدون اینکه به بیماری خاصی مثل دیابت مبتلا باشید و بدون تجویز پزشک دست به مصرف آن بزنید، قطعا باید انتظار عوارضی دوچندان را داشته باشید. اسیدوز لاکتیک یکی از این عوارض خطرناک است. این اتفاق به دلیل تجمع اسید لاکتیک در خون شما می افتد و خطر زیادی دارد. در اسیدوز لاکتیک خون شما بیش از اندازه اسیدی شده و حالاتی مثل سردرد و تهوع به سراغتان می آید. اگر مشکلات کبدی یا کلیوی دارید یا الکل مصرف می کنید، بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه هستید.
عوارض دیگر مصرف قرص متفورمین ضعف، خستگی و بی حالی است. گاهی این بی حالی به حدی زیاد می شود که در زندگی طبیعی مشکل ایجاد می کند. احساس درد در ماهیچه ها بدون این که علت دیگری در میان باشد، خواب آلودگی و سرگیجه از دیگر عوارض مصرف متفورمین به جای گرفتن رژیم لاغری است. متفورمین می تواند عملکرد قلب شما را تغییر دهد و ضربان قلب خود را کندتر از حد معمول حس کنید. مشکلات تنفسی، مشکلات دستگاه گوارش و سردرد از عوارض دیگر است.
متفورمین برای کاهش قند خون مبتلایان به دیابت طراحی شده است. با مصرف فردی که دیابت ندارد، بدن هم چنان افت قند خون را تجربه می کند. افت قند خون به خصوص هنگامی که شما خواب هستید ممکن است دردسرساز باشد. تشنج، غش و حتی مرگ مغزی از خطرات افت بیش از حد قند خون است.
مسئله ی دیگر این است که چندین مقاله و تحقیق در مورد احتمال سرطان زا بودن قرص متفورمین وجود دارد. FDA نیز در سال های گذشته احتمال ابتلا به سرطان با مصرف متفورمین را تایید کرده است. مصرف این قرص باید حتما تحت نظر دکتر و با دوز معین انجام شود.
راهکارهای جایگزین متفورمین در رژیم لاغری
مشخص است که برای رهایی از چاله عوارض چاقی، نباید به چاه عوارض متفورمین بیفتیم. به جز عوارض خطرناکی که برای متفورمین برشمردیم، لاغری با تحمل تمام این عوارض با متفورمین چندان تعریفی ندارد. مدتی بعد از این که متفورمین را مصرف کردید، قند شما می افتد. این کاهش قند خون زندگی را برای شما سخت می کند و مجبور هستید برای جبران آن چیزی بخورید. با این روند نباید انتظار کاهش وزن داشته باشید. به جای مصرف متفورمین ما راهکارهایی را برای انجام در رژیم لاغری به شما ارائه می کنیم که اثرگذاری بسیار بیشتری خواهند داشت.
سعی کنید تا حد ممکن از مصرف شیرینی و قند مصنوعی بپرهیزید. در صورت احساس نیاز شدید به شیرینی از قندهای طبیعی مثل عسل و خرما و کشمش استفاده کنید. به اندازه ی کافی در طول روز آب بنوشید و مواد غذایی فیبردار را در رژیم لاغری خود بگنجانید. به حد کافی و مناسب بخوابید و سعی کنید ساعات طلایی شب را در خواب باشید. حداقل هفته ای 3 روز و هر بار حداقل 30 دقیقه ورزش کنید و ماهیچه های خود را تقویت نمایید. انجام این کارها تاثیر بسیار بیشتری در کاهش وزن شما و رسیدن به وزن ایده آل نسبت به راه پر خطر متفورمین دارد.
امروزه جراحی لاغری یکی از راهکارهای لاغری است که حتی برای کنترل قندخون هم از این عمل استفاده می کنند. دکتر عبدالله زندی متخصص و جراح چاقی با بیش از 20 سال تجربه در این زمینه فعالیت دارد که می توانید برای مشاوره و درمان چاقی در تهران به ایشان مراجعه فرمایید.
جمع بندی لاغری با مصرف متفورمین
متفورمین دارویی است که از دهه 90 میلادی برای کنترل قندخون بیماران دیابتی استفاده می شود. با وجود گزارش های شخصی از لاغری با متفورمین، میانگین لاغری با این قرص بین 2 تا 4 کیلوگرم است و زمان طولانی باید صرف آن شود. سازمان غذا و دارو استفاده از متفورمین برای لاغری را تایید نمی کند. عوارض زیادی مثل احتمال ابتلا به سرطان، تشنج و مرگ مغزی در اثر افت قند خون، افزایش احتمال اسیدوز لاکتیک و بیماری های دیگری مثل سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و … از عوارض متفورمین هستند.
به طور کلی می توان گفت مصرف متفورمین به جای رژیم لاغری برای کاهش وزن مضر است. مقدار کاهش وزنی که با این قرص به دست می آید بسیار اندک است و عوارض فراوانی دارد. به جای مصرف قرص متفورمین به گرفتن رژیم لاغری معقول اقدام کنید و با پیوستگی در انجام رژیم، یک کاهش وزن امن و پایدار داشته باشید.