وزن زیاد می‌تواند بر تمام بخش‌های زندگی تأثیر منفی بگذارد. چاقی تنها به معنای مشکلات متابولیکی ناشی از حمل چربی زیاد نیست، بلکه مشکلات روانی، اجتماعی، مالی و خانوادگی را در پی دارد. این مقاله دید جامع و کاملی را درباره تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی ارائه می‌دهد.
تاثیر چاقی بر سلامت جسمانی
افراد چاق بیشتر از افرادی که وزن نرمالی دارند، در خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن و حاد قرار دارند. بیماری های چاقی که ارتباط مستقیمی با اضافه وزن دارند شامل موارد زیر هستند:
- 17 نوع سرطان از جمله روده، سینه، پانکراس و لوسمی
- سکته
- زوال عقل
- دیابت نوع 2
- بیماری مزمن کلیوی
- کمر درد
- آرتروز
- بیماری قلبی
- آب مروارید
- بیماری کیسه صفرا
- آپنه خواب
این بیماری‌ها می‌توانند سبب کاهش عمر، کاهش بهره‌وری زندگی و همچنین، مشکلات بعدی در ارتباطات خانوادگی، شغل و کسب درآمد شوند.
اگرچه بیشتر افراد تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی را تنها از جنبه بیماری‌ها بررسی می‌کنند، اما این مشکل متابولیک، می‌تواند تاثیرات دیگری را نیز بر زندگی فرد بگذارد.
تاثیر چاقی بر سلامت روان
یکی دیگر از جنبه‌های مهم تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی، در ارتباط با سلامت روان است. بسیاری از افراد مبتلا به چاقی با سلامت روانی ضعیف دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. آنها در آموزش، روابط شخصی، مراقبت‌های بهداشتی و کار با تبعیض مواجه می‌شوند. این تبعیض می‌تواند بر روی دید فرد چاق از خود و ارزشی که برای خودش قائل است تأثیر بگذارد. همه این‌ها منجر به تنهایی، کاهش عزت نفس، افسردگی و اضطراب می‌شوند.
مشکلات روانی در مقابل، می‌تواند چاقی را افزایش دهد. افسردگی و اضطراب سبب گوشه‌گیری، دوری از اجتماع و کاهش فعالیت بدنی می‌شود. همچنین، پرخوری عصبی ارتباط کاملا مشخصی با مشکلات روانی دارد. این چرخه معیوب در افراد چاق ادامه یافته و مرتبا بدتر می‌شود.
مطالعات نشان داده‌اند که در صورت داشتن چاقی، احتمال افسردگی بیشتر است. افراد مبتلا به افسردگی نیز بیشتر احتمال دارد که چاق شوند.
تاثیر چاقی بر مراقبت های بهداشتی
اگرچه نباید این‌طور باشد، اما در عمل افراد مبتلا به چاقی در بسیاری از موارد از طرف تیم مراقبت‌های بهداشتی تحقیر شده و به آنها انگ زده می‌شود. حتی ممکن است این مسائل سبب شود که فرد دارای اضافه وزن مراقبت‌هایی را که لازم دارد دریافت نکند.
از طرف دیگر، مسائلی از قبیل خجالت کشیدن فرد چاق نیز می‌تواند مانع از دریافت مراقبت‌های بهداشتی کافی گردد. در این شرایط فرد به مراکز پزشکی مراجعه نکرده و حاضر نیست تیم پزشکی او را معاینه کنند.
موانع دیگری نیز در این میان وجود دارد که می‌تواند تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی و عدم دریافت مراقبت‌های بهداشتی را افزایش دهد. برای مثال، نبودن تجهیزات پزشکی کافی برای وزن بالا و یا کوچک بودن آنها از جمله عواملی است که می‌تواند دریافت مراقبت‌های بهداشتی را در این افراد با مشکل روبرو کند.
جراحی لاغری یکی از راهکارهای لاغری است که حتی برای کنترل قندخون هم از این عمل استفاده می کنند. دکتر عبدالله زندی متخصص و جراح چاقی با بیش از 20 سال تجربه در این زمینه فعالیت دارد که می توانید برای مشاوره و درمان چاقی در تهران به ایشان مراجعه فرمایید.
تاثیر چاقی بر تحصیلات و اشتغال
تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی، شغل و تحصیلات افراد را نیز در بر می‌گیرد. افراد مبتلا به چاقی در دوران نوجوانی بیشتر احتمال دارد ترک تحصیل کرده و تحصیلات عالی را دنبال نکنند.
مطالعات نشان داده است که افراد چاق با انگ تنبلی، ناموفق بودن و منظم نبودن مواجه می‌شوند. یکی از موارد تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی این است که این افراد شغل مناسبی پیدا نکرده و ممکن است دستمزد کمتری دریافت کنند.
در محل کار، افراد چاق تبعیض‌های مختلفی را گزارش می‌کنند. ممکن است این تبعیض در استخدام، تفاوت حقوق، ترفیع کمتر و اقدامات انضباطی شدیدتر باشد.
تاثیر چاقی بر لذت‌بردن از زندگی
تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی تنها در موارد فوق خلاصه نمی‌شود. افراد چاق معمولا نمی‌توانند به اندازه سایرین از زندگی خود لذت ببرند. بلندشدن و نشستن و ورزش‌های جمعی برای آنها سخت است، بنابراین، کمتر می‌توانند در فعالیت‌های جمعی و تفریحی شرکت کنند.
افراد چاق ممکن است در جمع‌های دوستانه و یا فامیلی با انگ چاقی و تنبلی مواجه شوند و همین مسئله آنها را از حضور در مهمانی‌ها و دورهمی‌های دوستانه باز می‌دارد.
بسیاری از انواع تفریحات عمومی نیز دارای محدودیت وزن هستند. برای مثال برخی از وسایل شهربازی، تله‌سیژ و تلکابین ممکن است نتوانند وزن زیادی را تحمل کنند. این موضوع علاوه بر این‌که فرد چاق را از استفاده از وسایل عمومی محروم می‌کند، احساس خود کم‌بینی و افسردگی و اضطراب را نیز تقویت می‌کند.
فرد مبتلا به چاقی، ممکن است نتواند در فضای یک کافه کوچک که دارای صندلی‌هایی با ابعاد کم است حضور یابد و حتی در صورت حضور، ممکن است با مسخره‌کردن دیگران روبرو شود.
تاثیر چاقی بر انجام کارهای روزانه
یکی دیگر از جنبه‌های تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی مربوط به انجام کارهای روزانه است. ممکن است زنان دارای اضافه وزن نتوانند در یک آشپزخانه کوچک به‌خوبی فعالیت کنند و یا فرزند خویش را مدت زیادی در آغوش بگیرند.
خوابیدن و بلندشدن برای آنها سخت است و ممکن است در انجام کارهای شخصی خود (مانند حذف موهای زائد، شستشو و سایر امور شخصی) دچار مشکل شوند.
خستگی زیاد به علت حمل مقدار زیادی از چربی، می‌تواند با فعالیت‌های روزانه تداخل داشته و سبب خستگی زودرس گردد.
تاثیر چاقی بر روابط خانوادگی
چاقی می‌تواند بر روابط خانوادگی افرد نیز تاثیر بگذارد. برای مثال، روابط بین زوجین می‌تواند تحت تاثیر چاقی یک یا هر دوی آنها قرار بگیرد. فرد چاق ممکن است نتواند وظایف محوله در خانواده را به‌خوبی انجام دهد و یا به دلیل ابتلا به بیماری‌های مختلف ناشی از چاقی، بار مالی زیادی را بر خانواده تحمیل کند.
چاقی می‌تواند روابط جنسی بین زوجین را تحت تاثیر قرارداده و سبب ناباروری و مشکلات جنسی مختلف گردد. از طرف دیگر، فرزندان والدین چاق نیز با احتمال بیشتری به چاقی مواجه می‌گردند. آنها همچنین، ممکن است از داشتن والدین با اضافه وزن زیاد خجالت بکشند و تمایلی برای بیرون رفتن با آنها و یا حضور والدین در مدرسه و جمع دوستان خود نداشته باشند.
سخن آخر
همان‌طور که می‌بینید تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی بسیار فراگیر است و جنبه‌های مختلف زندگی فرد را در بر می‌گیرد. تنها روش برای برطرف‌کردن تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی، حل مشکل اضافه وزن است. از آنجا که چاقی یک بیماری چند‌عاملی و پیچیده محسوب می‌گردد، ممکن است برای درمان آن نیاز به چند تخصص مختلف از جمله روانشناس، پزشک، متخصص تغذیه و حتی جراح باشد. در صورتی که مشکل چاقی با ورزش و رژیم غذایی حل نشود، لازم است فرد تحت عمل جراحی قرار‌گرفته و با عمل لاغری وزن خود را کاهش دهد.
تاثیر چاقی بر کیفیت زندگی قابل اغماض نیست و لازم است افراد برای بهبود کیفیت زندگی خویش همه تلاش خود را برای از دست دادن وزن اضافه انجام دهند.
