ارتباط میگرن و اضافه وزن مسئله‌ای است که شاید آن چنان که باید در میان متخصصان به آن پرداخته نشده است، اما جالب است بدانید که وجود سردردهای مزمن از جمله میگرن، می‌تواند ارتباط مستقیم با مشکلاتی از جمله اضافه وزن، افسردگی، پرخاشگری و حتی سرطان‌هایی است که ریشه‌ی عصبی دارند.
البته که درباره‌ی ارتباط میگرن و اضافه وزن نمی‌توان کاملا اطمینان داشت. چرا که شواهد پزشکی کافی برای اثبات علمی این ارتباط وجود ندارد؛ اما شواهد عینی دلیلی بر تاثیرات غیر مستقیم آن هستند.
میگرن و سردردهای مزمن
میگرن یک نوع سردرد پیچیده است که معمولاً در یک طرف سر احساس می‌شود و ممکن است چندین ساعت یا حتی چند روز طول بکشد. علائم میگرن شامل درد شدید، تهوع، استفراغ، و حساسیت به نور و صدا و عوامل تحریک کننده آن است. میگرن می‌تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد و حتی فعالیت‌های روزانه او را مختل کند. گاهی افراد برای تسکین این درد به صورت خودسرانه دارو مصرف می‌کنند که ممکن است باعث اختلالات دیگر در سایر اعضای بدن از جمله معده شود، و دقیقا این عمل نطقه‌‌ی شروع یک روند اشتباه و اضافه وزن ناشی از مصرف دارو می‌باشد.
همچنین می‌توان گفت که میگرن یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی است که باعث سردردهای شدید و ناتوان‌کننده می‌شود. افراد مبتلا به میگرن ممکن است علاوه بر دردهای شدید، علائم دیگری مانند تهوع، حساسیت به نور و صدا، و اختلال در عملکرد روزانه را تجربه کنند. در سال‌های اخیر، تحقیقات پزشکان و متخصصان این حوزه نشان داده است که اضافه وزن و چاقی می‌تواند به عنوان عوامل خطرآفرین برای بروز و شدت میگرن عمل کند. در این مقاله از وبسایت دکتر عبدالله زندی متخصص و بهترین جراح لاغری در تهران، به بررسی ارتباط بین اضافه وزن و میگرن خواهیم پرداخت و مکانیسم‌های احتمالی این ارتباط را بررسی می‌کنیم.
مطالعه بیشتر: علت تنگی نفس در افراد چاق
تاثیرات فیزیکی و روانی اضافه وزن بر بدن
اضافه وزن و چاقی نه تنها باعث مشکلات فیزیکی مانند بیماری‌های قلبی و دیابت می‌شود، بلکه تاثیرات روانی و عصبی نیز دارد.
برخی از تاثیرات فیزیکی و روانی ناشی از چاقی و اضافه وزن عبارتند از:
زیر نظر مجرب‌ترین جراح لاغری در تهران به اندام رویایی خود برسید!
- بیماری‌های قلبی و عروقی
- دیابت نوع ۲
- مشکلات مفصلی و استخوانی
- اختلالات تنفسی و آپنه خواب
- سرطان
- مشکلات گوارشی
- ناتوانی در حرکت و کاهش کیفیت زندگی
- بیماری‌های کبدی
- کاهش توان باروری
- افسردگی
- اضطراب
- اختلالات خوردن
- عزت نفس پایین
- اختلالات اجتماعی و ارتباطی
- استرس و فشارهای اجتماعی
- مشکلات هویت و پذیرش خود
- مشکلات در اعتماد به نفس و خودباوری
- رفتارهای اجتنابی
- خودآزاری و رفتارهای مخرب
ارتباط چاقی با میگرن
طبق تحقیقات محققان، افراد مبتلا به چاقی و اضافه وزن احتمالاً بیشتر از سایرین به میگرن مبتلا می‌شوند. در این بخش، چندین عامل که ممکن است باعث این ارتباط باشند را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
التهاب مزمن: اضافه وزن می‌تواند باعث التهاب مزمن در بدن شود که به نوبه خود می‌تواند سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به سردردهای میگرنی شود. افزایش سطح سیتوکین‌های التهابی در بدن افراد چاق می‌تواند باعث افزایش حساسیت مغز به محرک‌های میگرنی شود.
اختلالات هورمونی: چاقی می‌تواند به تغییرات هورمونی منجر شود. این تغییرات می‌توانند بر سطح سروتونین (یک نوروترنسمیتر مرتبط با میگرن) تاثیر بگذارند و سردردهای میگرنی را تشدید کنند.
افزایش استرس: چاقی می‌تواند به افزایش استرس و اضطراب منجر شود، که از عوامل شناخته شده برای بروز میگرن هستند. استرس می‌تواند باعث تغییرات در الگوهای خواب، تغذیه و سطح هورمون‌ها شود که به نوبه خود می‌تواند میگرن را تشدید کند.
جراحی چاقی درمان چاقی مفرط : به سوی سلامتی!
شواهد بالینی ارتباط میگرن و چاقی
آزمایش‌های بالینی و تحقیقات علمی مختلف به‌طور مداوم در حال بررسی ارتباط میان چاقی و میگرن هستند. این ارتباط پیچیده است و معمولاً به دلایل مختلفی، از جمله تغییرات التهابی، هورمونی و عصبی، می‌تواند بر بروز و شدت میگرن تأثیر بگذارد. در اینجا به چند مورد از مهم‌ترین آزمایش‌های بالینی و نتایج آن‌ها اشاره می‌کنم که رابطه چاقی و میگرن را بررسی کرده‌اند:
- مطالعات جمعیت‌شناختی (Epidemiological Studies):
یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای بررسی ارتباط میان چاقی و میگرن، مطالعات جمعیت‌شناختی است که در آن‌ها داده‌ها و اطلاعات مربوط به گروه‌های مختلف از افراد جمع‌آوری می‌شود. در این نوع مطالعات، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهند افراد چاق یا دارای اضافه وزن احتمال بیشتری دارند که به میگرن مبتلا شوند.
- مطالعه‌ای در ایالات متحده که بر روی بیش از ۳۰۰۰ نفر انجام شد، نشان داد که چاقی یکی از عوامل خطر برای میگرن است. در این تحقیق مشخص شد که افراد با شاخص توده بدنی (BMI) بالا احتمال بیشتری برای تجربه میگرن‌های مکرر دارند.
- مطالعات دیگر در کشورهای مختلف نیز نشان داده‌اند که چاقی و به‌ویژه چاقی شکمی (چربی‌های اطراف شکم) با افزایش شدت میگرن و فراوانی حملات میگرنی ارتباط دارد.
- مطالعات بالینی مرتبط با التهاب:
چاقی می‌تواند باعث بروز التهاب مزمن در بدن شود. بسیاری از محققان معتقدند که این التهاب مزمن می‌تواند به افزایش حساسیت مغز و تحریک مسیرهای عصبی مرتبط با میگرن منجر شود.
- مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۴ که در مجله‌ی انجمن بین‌المللی سردرد منتشر شد، نشان داد که افراد چاق در مقایسه با افراد با وزن نرمال، سطح بالاتری از سیتوکین‌های التهابی (مانند TNF-α و IL-6) دارند که می‌توانند به تشدید حملات میگرن کمک کنند.
- محققان دیگری نیز گزارش داده‌اند که چربی‌های اضافی در بدن می‌توانند موجب ترشح مولکول‌های التهابی شوند که به سیستم عصبی مرکزی آسیب می‌زنند و میگرن را تشدید می‌کنند.
مطالعه بیشتر: پرخوری عصبی چیست؟ نشانه‌ها و شیوه‌های درمان
- مطالعه بر روی تغییرات هورمونی:
چاقی می‌تواند به تغییرات هورمونی مانند افزایش سطح استروژن و انسولین منجر شود. این تغییرات می‌توانند مستقیماً بر بروز میگرن تأثیر بگذارند، زیرا نوسانات هورمونی از عوامل شناخته شده برای بروز حملات میگرنی هستند.
- مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ نشان داد که در زنان چاق، سطوح بالای استروژن و انسولین می‌تواند باعث تحریک حملات میگرنی شود. همچنین، در این مطالعه به این نکته اشاره شد که کاهش وزن در زنان مبتلا به میگرن می‌تواند منجر به کاهش دفعات و شدت حملات میگرنی شود.
- تحقیقات در مورد اختلالات خواب و میگرن:
افراد چاق بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به اختلالات خواب مانند آپنه خواب هستند. اختلالات خواب می‌تواند عامل مهمی در بروز و تشدید میگرن باشد.
- مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۳ که در مجله طب خواب منتشر شد، نشان داد که افراد چاق با داشتن آپنه خواب بیشتر در معرض حملات میگرنی قرار دارند. همچنین، محققان دریافتند که بهبود کیفیت خواب در این افراد می‌تواند به کاهش شدت و فراوانی حملات میگرنی کمک کند.
- بررسی تغییرات در نوروترنسمیترها:
چاقی و اضافه وزن می‌توانند بر تنظیم نوروترنسمیترها، به‌ویژه سروتونین که نقش مهمی در بروز میگرن دارد، تأثیر بگذارند. برخی از آزمایش‌ها نشان داده‌اند که تغییرات در سطح سروتونین می‌تواند ارتباط نزدیکی با حملات میگرنی در افراد چاق داشته باشد.
- مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵ که در مجله سردرد منتشر شد، نشان داد که در افراد چاق، میزان سروتونین در خون و مایع مغزی نخاعی متفاوت از افراد با وزن نرمال است. این تغییرات می‌تواند باعث افزایش حساسیت مغز به محرک‌های میگرنی شود.
راهکارهای درمانی و پیشگیری میگرن
در برخی از آزمایش‌های بالینی که بر درمان چاقی و کاهش وزن تمرکز دارند، تأثیر کاهش وزن بر بهبود میگرن نیز بررسی شده است. نتایج این مطالعات نشان می‌دهند که کاهش وزن می‌تواند به کاهش شدت و فراوانی حملات میگرنی منجر شود.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۰ که در مجله اروپایی سردرد منتشر شد، نشان داد که افراد چاقی که در برنامه‌های کاهش وزن شرکت کرده‌اند، کاهش قابل توجهی در دفعات و شدت حملات میگرنی داشته‌اند. این مطالعه همچنین به این نکته اشاره کرد که افراد با چاقی شکمی، کاهش وزن در این ناحیه به طور خاص می‌تواند تأثیر مثبت‌تری در کاهش میگرن داشته باشد.
تحقیقات دیگری نشان داده‌اند که جراحی‌های کاهش وزن مانند بای‌پس معده می‌تواند به طور قابل توجهی دفعات میگرن را کاهش دهد. در این تحقیقات، کاهش وزن و بهبود رژیم غذایی مرتبط با جراحی‌های کاهش وزن باعث کاهش التهاب و بهبود وضعیت هورمونی در افراد شده است.
