فیبروم رحم یا یوتراین فایبروید یک بیماری شایع در زنان است که با نام لیومیوما نیز شناخته می‌شود. البته این عارضه یک بیماری خوش‌خیم به حساب می‌آید و نمی‌توان آن را یک بیماری سرطانی دانست. این بیماری در اکثر خانم‌ها در سن 25 الی 40 سالگی اتفاق می‌افتد.
در این مقاله قصد داریم با تمرکز بر این موضوع به بررسی جزئیاتی همچون علائم و علل بروز آن و عوارض احتمالی این بیماری بپردازیم. با تحلیل این اطلاعات می‌توان بهتر فهمید که چه عواملی منجر به بروز این بیماری می‌شود و چگونه می‌توان عوارض آن را کاهش داد.
انواع فیبروم
فیبروم رحم، توده‌ای است که برای بدن خطری نداشته و در اکثر مواقع خوش خیم محسوب می‌شود. این بیماری در اثر تکثیر و رشد سلول‌های عضلانی دیواره رحم ایجاد می‌شود. فیبروم‌ها می‌توانند شکل و اندازه رحم یا دهانه آن‌را تغییر دهند. بسته به موقعیت، اندازه و تعداد این توده‌های خوش خیم، پزشکان روش‌های دارویی خاص یا جراحی را جهت درمان تجویز می‌کنند. بر اساس محل قرارگیری در بدن، این توده‌ها به سه دسته مختلف تقسیم می‌شوند.
اینترامورال
فیبروم اینترامورال به عنوان نقطه شروع رشد فیبروم‌های رحم شناخته می‌شود. تمامی انواع توده‌های رحمی، ابتدا از لایه اینترامورال شروع به رشد می‌کنند. سپس بسته به نحوه رشدشان ممکن است به قسمت‌های دیگر رحم انتقال یابند.
ساب سروزال
فیبروم‌های ساب سروزال که شایع‌ترین نوع این بیماری هستند در بخش خارجی رحم آغاز به رشد می‌کنند. این توده‌ها با گسترش بیشتر می‌توانند به سمت مناطق دیگر از جمله لگن نیز پیشروی نمایند.
ساب موکوزال
یکی دیگر از انواع فیبروم‌های رحمی که در لایه میانی عضله شکل می‌گیرد، فیبروم ساب موکوزال می‌باشد. محل قرارگیری این توده در داخل رحم است. میزان رشد این توده به عوامل مختلفی بستگی دارد. امکان دارد این توده بر اساس نوع پیشروی که دارد، کل یا یک قسمتی از رحم را اشغال کرده باشد.
مطالب مرتبط: تزریق چربی به باسن و ران
علائم فیبروم رحم چیست؟
این توده‌های خوش خیم امکان دارد بدون هیچ عوارض و دردی در بدن زنان ایجاد شود. در اکثر اوقات، فرد مبتلا به این بیماری هیچ گونه عوارض خاصی را در خود احساس نمی‌کند؛ البته این بیماری در برخی از زنان می‌تواند شامل یک سری علائم خاص باشد. از جمله مهمترین علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- خونریزی شدید و قائدگی‌های دردناک
- افزایش درد در زیر شکم
- احساس درد در ناحیه‌های شکمی، لگنی و مهره‌های تحتانی
- احساس درد در طول رابطه جنسی
- تکرر ادرار
- نازایی و عدم توانایی در باروری
حجم و تعداد فیبروم‌ها می‌تواند به طور مستقیم بر شدت این بیماری تاثیر بگذارد. هر چقدر تعداد و حجم این توده‌ها زیادتر باشد، عوارض بیشتری را می‌توانند در فرد ایجاد کنند. در برخی موارد، این توده‌ها در حین انجام سونوگرافی تشخیص داده می‌شوند، در صورتی که اندازه آنها کوچک باشد.
دکتر زندی به عنوان یکی از پزشکان متخصص و فعال در تهران و دبی، آماده‌ی خدمت رسانی در زمینه‌ی جراحی چاقی موضعی و انواع عمل کوچک کردن معده نظیر اسلیو معده و بای پس معده، آماده‌ی خدمت رسانی به هموطنان عزیز می‌باشد.
فیبروم چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک در اکثر اوقات می‌تواند با معاینه بالینی و فیزیکی جهت تشخیص فیبروم رحم، نظر خود را اعلام کند. بیمار با دراز کشیدن بر روی تخت و اعلام درد و فشار در ناحیه شکم و لگن، پزشک را جهت وجود این بیماری آگاه می‌کند. حتی گاهی اوقات، پزشک می‌تواند اندازه و موقعیت این توده‌ها را با بررسی ناحیه شکم و لگن بیمار به صورت فیزیکی مشخص نماید. به طور کلی، بهترین روش تشخیص توده‌های رحمی، سونوگرافی است. در اکثر مواقع، پزشک جهت بررسی دقیق‌تر موقعیت و اندازه توده‌های رحم، سونوگرافی را به بیمار توصیه می‌کند. روش‌های مختلفی برای تشخیص این بیماری وجود دارد.
بسته به شرایط خاص بیمار، پزشک ممکن است روش‌های تشخیصی دیگری را نیز پیشنهاد دهد. در برخی اوقات امکان دارد جهت دریافت تصویر واضح از موقعیت کامل این توده‌ها، انجام آزمایش‌هایی نظیر ام آر آی، تست پاپ اسمیر و… به بیمار توصیه شود. به هر حال، اگر مشکوک به علائم فیبروم رحم هستید، بهتر است از همان ابتدا با پزشک خود مشورت کنید تا روش مناسبی جهت تشخیص و درمان اتخاذ شود.
علت تشکیل فیبروم در رحم
هرچند علت دقیق ایجاد فیبروم رحم مشخص نیست، اما می‌توان برخی عوامل را در بروز این بیماری موثر دانست.
- ژنتیک و سابقه خانوادگی می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
- تغییرات هورمونی به ویژه افزایش هورمون استروژن و کاهش پروژسترون، زمینه ساز رشد فیبروم است.
- تشکیل بافت چربی می‌تواند منجر به ترشح بیشتر استروژن در بدن شود. این عامل می‌تواند منجر به اضافه وزن شدید شود که در تشکیل توده‌های رحمی دخیل می‌باشد.
- در برخی موارد گزارش شده که مصرف زیاد قند و کربوهیدرات‌ها می‌تواند باعث ایجاد التهاب و بروز فیبروم رحمی شود. جهت جلوگیری از این بیماری، نیاز است که از مصرف غذاهای قندی پرهیز شود.
- استرس و اضطراب بیش از حد منجر به افزایش هورمون کورتیزول در بدن می‌شود. افزایش این هورمون در بدن باعث بالا رفتن قند خون در بدن خواهد شد. تمام این فرایند می‌تواند در چاقی و ابتلای بدن به توده‌های خوش خیم رحمی تاثیر مستقیم بگذارد.
بنابراین کنترل عوامل مهم از جمله وزن، تغذیه و استرس می‌تواند در پیشگیری از فیبروم بسیار موثر باشد.
راه‌های درمان فیبروم رحم
عدم درمان یا بی‌توجهی به درمان فیبروم رحم می‌تواند منجر به عوارض جدی زیر شود؛
- کاهش احتمال بارداری و افزایش خطر سقط جنین،
- زایمان زودرس در خانم‌های باردار،
- خستگی مفرط و کم‌خونی ناشی از خونریزی‌های شدید،
- کاهش تعداد گلبول‌های قرمز و کمبود آهن،
- دردهای شکمی و لگنی مزمن،
- مشکلات ادراری ناشی از فشار فیبروم به مثانه،
- مشکلات جنسی و کاهش میل جنسی،
- اختلال در کارکرد روده‌ها،
- التهاب و عفونت‌های مکرر رحمی.
مطالب مرتبط: آمبولی و راه‌های پیشگیری از آن
با توجه به این موارد، درمان به موقع فیبروم رحم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. درمان توده‌های رحمی به شرایط و وضعیت بیمار بستگی دارد. تجویز درمان دارویی یا جراحی به میزان پیشرفت بیماری در فرد بستگی دارد. در برخی موارد، امکان دارد دکتر متخصص زنان و زایمان با تجویز یک سری داروهای خاص به کاهش درد و تنظیم هورمون‌ها در بدن بیمار کمک نماید. در برخی شرایط، تجویز دارویی جهت درمان به تنهایی کافی نیست. در صورت حاد بودن بیماری، انجام جراحی میومکتومی یا لاپاراسکوپی توسط متخصص زنان به بیمار توصیه می‌شود. در واقع در روش جدید لاپاراسکوپی، پزشک زنان دو برش کوچک در اطراف ناف ایجاد کرده و با ابزار خاص جهت حذف فیبروم اقدام می‌کند. البته ظرافت این عمل به حدی بالا می‌باشد که دکتر متخصص باید بدون آسیب زدن به سایر بافت‌ها جهت بیرون آوردن توده از بدن اقدام نماید. پس از جراحی، دوره نقاهت باید تحت نظر پزشک انجام شود تا بهبودی کامل حاصل آید.
افراد مبتلا به فیبروم این‌ها را نخورند!
یکی از مهمترین نکاتی که افراد مبتلا به فیبروم رحم باید در نظر داشته باشند، رعایت رژیم غذایی است. همانطور که می‌دانید این بیماری در زنان به دلیل عدم رعایت رژیم غذایی و در پیش گرفتن سبک نادرست زندگی ایجاد می‌شود. با رعایت رژیم غذایی اصولی می‌توان تا حد زیادی از ابتلا به این بیماری جلوگیری نمود. پزشکان برای افراد مبتلا به این بیماری، توصیه‌های زیادی دارند. یکی از این موارد، رعایت رژیم غذایی است. به طور کلی، آن دسته از افرادی که از این بیماری رنج می‌برند بهتر است که از مصرف غذاهای زیر پرهیز نمایند؛
- گوشت قرمز،
- الکل،
- انواع فست فود،
- شیرینی جات،
- انواع نوشیدنی های حاوی گلوکز،
- آرد سفید،
- غلات غیرطبیعی.
این دسته از افراد با تغییر سبک زندگی خود می‌توانند از ابتلا به فیبروم رحم به طور موثری جلوگیری نمایند. سلامتی رحم می‌تواند تا حد زیادی بر سلامت عمومی زنان تاثیر مثبتی بگذارد. پس با تغییر سبک زندگی و رعایت رژیم غذایی مناسب می‌توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری نمود.
6 پاسخ
ایا یائسگی هم باعث تشکیل فیبروم در رحم میشه؟
سلام خانم قربانی عزیز وقت شما بخیر
بله؛ یائسگی دیرتر از موعد و قاعدگی‌های نامنظم، مصرف الکل و کافئین، اضافه وزن و چاقی و رژیم غذایی ناسالم از دیگر دلایل تشکیل فیروم رحم هستند
سلام چه دارویی میشه استفاده کرد برای معالجه یا کاهش درد
سلام. پیشنهاد ما این بدون مشورت پزشک از مصرف دارو اجتناب کنید.
بايلام وخسته نباشيد وقتتون بخير من رحمم حجمش بزركتر ا ز حد طبيعيه و فيبرومهاي پراكنده كوچيك و ٦/٧ تا بزرگ دارم چكار كنم اگر عمل كنم ممكنه روى سايز شكمم تاثير بزاره ؟
سلام و درود،
در منابع ما موردی تحت عنوان افزایش سایز شکم بعد از عمل جراحی فیبروم یافت نشد. بهتر است با پزشک معالج خود صحبت کنید. در صورت نیاز پزشک اخطارهای لازم را خواهند داد. پیشنهاد می‌شود پروسه درمان را به تعویق نیاندازید.