شاخص توده ی بدنی (BMI)

طبیعی است که بدن شما انرژی را به صورت چربی ذخیره کند. با این حال، چربی بیش از حد یا خیلی کم بدن می‌تواند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد، البته بسته به جایی که بدن شما آن‌را ذخیره می‌کند.

مقدار چربی ذخیره شده در بدن را می‌توان با دستگاه جذب سنجی دو انرژی یا (DXA) به دقت اندازه‌گیری کرد. این به داشتن اسکن DXA معروف است. یک جایگزین بسیار ارزان‌تر تخمین مقدار کل چربی بدن با محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) است.

 

BMI یک شاخص مفید برای سنجش سلامت در سطح جمعیت است. با این حال، هنگام ارزیابی خطر بیماری، توزیع چربی در بدن شما مهمتر از مقدار آن است. به همین دلیل، تصور می‌شود دور کمر شما نسبت به BMI پیش‌بینی کننده بهتری برای خطرات سلامتی باشد.

افزایش چاقی شکمی با خطر بیشتر بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت نوع 2 و سرطان مرتبط است. چاقی شکمی با استفاده از دور کمر اندازه گیری می‌شود.

شاخص توده بدنی (BMI) چیست؟

شاخص توده بدنی (BMI) معیار تقریبی بهترین وزن شما برای سلامتی است. با تقسیم وزن شما بر حسب کیلوگرم بر مجذور قد بر حسب متر (m2) محاسبه می‌شود. محاسبه BMI فقط برای بزرگسالان در نظر گرفته شده است، زیرا کودکان و نوجوانان دائما در حال رشد هستند. این امر تعیین مقادیر برای برش BMI برای جوانان را دشوار می‌کند. با این حال، در بزرگسالانی که رشدشان متوقف شده است، افزایش BMI معمولاً ناشی از افزایش چربی بدن است.

فرمول محاسبه BMI یا شاخص توده بدنی:

می‌توانید از ماشین‌حساب شاخص توده بدنی (BMI) برای بزرگسالان برای محاسبه BMI خود استفاده کنید:

• وزن بر حسب کیلوگرم (کیلوگرم)
• ارتفاع بر حسب متر (به طور مثال اگر قد شما 176 سانتی متر است برابر با 1.76 متر می شود)

فرمول و استاندارد ثابتی برای محاسبه BMI وجود دارد:

محاسبه BMI آنلاین

BMI شما را طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی به عنوان «کم وزن»، «وزن سالم»، «اضافه وزن» یا «چاق» طبقه بندی می‌کند. اگر BMI شما این است؛

• کمتر از 18.5 کیلوگرم بر متر مربع: شما کم وزن و احتمالاً دچار سوء تغذیه در نظر گرفته می‌شوید،
• 18.5 تا 24.9 کیلوگرم بر متر مربع: شما در محدوده وزنی سالم برای بزرگسالان جوان و میانسال هستید،
• 25.0 تا 29.9 کیلوگرم بر متر مربع: شما به عنوان فردی که اضافه وزن دارد در نظر گرفته می‌شوید،
• بیش از 30 کیلوگرم بر متر مربع: شما چاق در نظر گرفته می‌شوید.

BMI همیشه بهترین معیار برای سنجش سلامتی نیست

در سطح جمعیت، BMI برای نشان دادن سطح خطر ابتلا به بیماری (خطر بیماری) و مرگ و میر (میزان مرگ و میر) استفاده می‌شود.

تفاوت در BMI بین افراد بزرگسال هم سن و جنس معمولاً به دلیل چربی بدن است، با این حال استثناهای زیادی برای این قانون وجود دارد، به همین دلیل است که رقم BMI ممکن است همیشه دقیق نباشد.

محاسبات BMI مقدار چربی بدن را برای موارد زیر بیش از حد برآورد می‌کند؛

• بدن سازان،
• برخی از ورزشکاران با عملکرد بالا،
• زنان حامله.

محاسبات BMI مقدار چربی بدن را برای موارد زیر دست کم می‌گیرد؛

• سالمندان،
• افراد دارای ناتوانی جسمی، که قادر به راه رفتن نیستند و ممکن است دچار تحلیل عضلانی شوند.

BMI همچنین شاخص دقیقی برای افراد مبتلا به موارد زیر نیست؛

• اختلالات خوردن مانند بی‌اشتهایی عصبی،
• چاقی شدید.

چرا BMI همیشه بهترین معیار برای سنجش سلامتی نیست؟

به طور کلی، هرچه چربی بدن شما بیشتر باشد، سلامتی شما بیشتر در خطر است. با این حال، BMI نمی‌تواند بین چربی بدن و توده عضلانی تفاوت قائل شود.

این بدان معناست که در دستور العمل BMI استثناهایی وجود دارد؛

• عضلات: بدن سازان و افرادی که حجم عضلانی زیادی دارند، BMI بالایی دارند؛ اما اضافه وزن ندارند.
• ناتوانی‌های جسمی: افرادی که ناتوانی جسمی دارند و قادر به راه رفتن نیستند ممکن است دچار تحلیل عضلانی شوند. BMI آنها ممکن است کمی کمتر باشد؛ اما این لزوما به این معنی نیست که آنها کم وزن هستند. در این موارد، مهم است که با یک متخصص تغذیه مشورت کنید که توصیه‌های مفیدی را ارائه می‌دهد.
• قد: BMI کاملاً مستقل از قد نیست و تمایل دارد چاقی را در افراد کوتاه قد بیش از حد تخمین بزند و در افراد قد بلندتر آن را دست کم بگیرد. بنابراین، BMI نباید به عنوان یک راهنما برای بزرگسالانی که بسیار کوتاه قد (کمتر از 150 سانتی متر) یا خیلی بلند (بیش از 190 سانتی متر) هستند، استفاده شود.
• افراد از گروه‌های قومی مختلف: برای مثال آسیایی‌ها و هندی‌ها، در مقایسه با افراد اروپایی‌تبار، چربی بدنشان در هر شاخص توده بدنی بیشتر است. بنابراین، کاهش اضافه وزن و چاقی ممکن است برای این جمعیت‌ها کمتر باشد. این به این دلیل است که افزایش خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی با BMI کمتر از 23 کیلوگرم بر متر مربع در جمعیت‌های آسیایی آغاز می شود. برخی از جمعیت‌ها خطرات مشابهی در BMI بالاتر دارند، مانند مردم جزیره نشین تنگه تورس و منشاء مائوری.

محدوده BMI سالم برای کودکان چیست؟

محاسبه BMI مورد استفاده برای بزرگسالان معیار مناسبی برای وزن کودکان یا نوجوانان نیست. محاسبات BMI برای کودکان و نوجوانان متفاوت از بزرگسالان تفسیر می‌شود و سن و جنس کودک یا نوجوان را در نظر می‌گیرد.

نمودارهای BMI فعلی برای کودکان توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده تهیه شده است. این نمودارها برای ارزیابی اضافه وزن و چاقی در کودکان بالای دو سال مفید هستند.

برای محاسبه BMI کودک، می‌توانید از ماشین حساب شاخص توده‌ی بدنی برای کودکان و نوجوانان استفاده کنید.

با این حال، نمودار محاسبه‌ی BMI باید فقط به عنوان راهنمایی برای نشان دادن زمان ایجاد تغییرات کوچک در سبک زندگی، و زمان جستجوی راهنمایی بیشتر از یک پزشک یا متخصص تغذیه استفاده شوند.

اضافه وزن یا کم وزنی می‌تواند بر سلامت شما تأثیر بگذارد، ارتباط بین اضافه وزن یا چاقی و احتمال بیماری قطعی نیست.

از نظر آماری، اگر اضافه وزن داشته باشید، شانس بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های مختلف وجود دارد. به عنوان مثال، با افزایش BMI از 25 به 27 کیلوگرم بر متر مربع، خطر مرگ 20 تا 30 درصد افزایش می‌یابد. با افزایش BMI از 27 کیلوگرم بر متر مربع، خطر مرگ به شدت افزایش می‌یابد ( حدوداٌ 60 درصد).

خطرات اضافه وزن (BMI بالا) و عدم تحرک بدنی

اگر اضافه وزن دارید (با BMI بیش از 25 کیلوگرم بر متر مربع) و از نظر فیزیکی غیرفعال هستید، ممکن است به موارد زیر مبتلا شوید؛

• بیماری قلبی عروقی (قلب و گردش خون)،
• بیماری کیسه صفرا،
• فشار خون بالا،
• دیابت نوع 2،
• آرتروز،
• انواع خاصی از سرطان، مانند سرطان روده بزرگ و سینه،
• افسردگی و سایر اختلالات سلامت روان.

خطرات کمبود وزن (BMI پایین)

اگر کمبود وزن دارید (BMI کمتر از 18.5 کیلوگرم در متر مربع)، ممکن است دچار سوءتغذیه شده و به موارد زیر مبتلا شوید؛

• عملکرد ایمنی به خطر افتاده است،
• بیماری تنفسی،
• بیماری‌های گوارشی،
• سرطان،
• پوکی استخوان.

دور کمر نشانگر بهتری برای افزایش خطر ابتلا به بیماری است

اندازه دور کمر یک فرد نسبت به BMI پیش‌بینی کننده بهتری برای خطرات سلامتی است. هنگام شناسایی خطر سلامتی در بزرگسالان، توصیه می‌شود که طبقه بندی BMI خود را با دور کمر خود به عنوان اندازه گیری خطر بیماری ترکیب کنید.

داشتن چربی در اطراف شکم، صرف نظر از اندازه بدن شما، به این معنی است که احتمال ابتلا به برخی بیماری‌های مرتبط با چاقی بیشتر است.

به نظر نمی‌رسد چربی‌هایی که عمدتاً در اطراف باسن رسوب می‌کنند خطر سلامتی یکسانی داشته باشند. به ویژه مردان اغلب وزن خود را در ناحیه کمر رسوب می‌کنند و بنابراین خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با چاقی را افزایش می‌دهند.

مطالعات نشان داده‌اند که توزیع چربی بدن با افزایش شیوع دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا و بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط است.

به طور کلی، ارتباط بین خطرات سلامتی و توزیع چربی بدن عبارتند از؛

• کمترین خطر: لاغر (چربی بدن به طور یکنواخت)،
• خطر متوسط: اضافه وزن بدون شکم،
• خطر متوسط ​​تا زیاد: لاغر با شکم بزرگ،
• خطر بالا: اضافه وزن همراه با چربی اضافی شکم.

دور کمر و خطرات سلامتی

دور کمر می‌تواند برای نشان دادن خطر سلامتی برای بیماری‌های مزمن استفاده شود.

مردانه:

• 94 سانتی متر یا بیشتر: افزایش خطر،
• 102 سانتی متر یا بیشتر: خطر قابل توجهی افزایش یافته است.

برای خانم‌ها:

• 80  سانتی متر یا بیشتر: افزایش خطر،
• 88  سانتی متر یا بیشتر: خطر به مقدار قابل توجهی افزایش یافته است.

نشان داده شده‌است که فعالیت بدنی، اجتناب از سیگار و خوردن چربی‌های غیراشباع به جای چربی‌های اشباع شده خطر ابتلا به چاقی شکمی را کاهش می‌دهد.